INWESTYCJE W GOZ w przedsiębiorstwach – dotacje na wdrażanie technologii i innowacji środowiskowych ze środków Krajowego Planu Odbudowy.
W ramach A2.2.1. KPO planuje się uruchomienie dwóch odrębnych naborów wniosków w zależności od wielkości przedsiębiorstwa:
- PARP będzie przyjmował wnioski dotyczące sfinansowania inwestycji składane przez MŚP;
- NCBiR będzie odpowiedzialny za przyjęcie wniosków na dofinansowanie prac B+R firm dużych.
MŚP (mikro, małe, średnie przedsiębiorstwa) będą miały szansę na dofinansowanie inwestycji związanych z wdrażaniem technologii środowiskowych, w tym związanych z GOZ, których efektem będzie lepsza gospodarka materiałowa, zwiększenie efektywności energetycznej i zmiana filozofii firm w kierunku zero waste.
Prawdopodobnie minimalna wartość dotacji dla projektu realizowanego przez MŚP będzie wynosić 200 tys. EUR, maksymalna 3,5 mln zł.
Przewidywana pula środków dla MŚP to 350 mln zł.
Dotacja dla firm dużych przeznaczona będzie na dofinansowanie projektów B+R w obszarze opracowania technologii umożliwiających wykorzystanie odpadów jako surowców wtórnych, których celem będzie stworzenie bardziej wydajnej gospodarki (zwiększenie ilości surowców możliwych do ponownego wykorzystania i zmniejszenie ilości surowców pierwotnych wykorzystywanych w procesach produkcyjnych), a także zmniejszenie ilości odpadów na składowiskach.
Przewidywana pula środków dla dużych przedsiębiorstw to 350 mln zł.
Ogólna pula środków (dla MŚP i dla dużych) przeznaczona na dofinansowanie projektów: ok. 162 mln EUR.
Prawdopodobnie, niezbędne będzie wykonanie dla projektu tzw. „Mapy drogowej transformacji w kierunku gospodarki obiegu zamkniętego”.
Czym zatem jest GOZ?
GOZ (czy też gospodarka cyrkularna) jest modelem biznesowym minimalizującym zużycie surowców, powstawanie odpadów mającym na celu zmniejszenie emisji gazów cieplarnianych oraz wykorzystania energii.
Może to być realizowane poprzez:
- ograniczanie materiałochłonności i energochłonności procesów i produktów;
- zapobieganie powstawaniu odpadów;
- ograniczanie strat;
- wykorzystanie OZE i odnawialnych materiałów;
- wykorzystanie odpadów (generowanych przez własną działalność lub działalność firm zewnętrznych) – ponowne wykorzystanie surowców, będących odpadami w innym procesie technologicznym;
- digitalizacja obiegu dokumentów, spotkań biznesowych, etc.
Dzięki wdrażaniu powyższych rozwiązań możliwe jest tworzenie zrównoważonej, niskoemisyjnej gospodarki opartej o ekoprojektowanie i zasady 6R (odmów (refuse), ogranicz (reduce), używaj ponownie (reuse), naprawiaj (recover), oddaj do recyklingu (recycle), zastanów się co możesz zrobić lepiej (rethink).
Koncepcja GOZ może obejmować nie tylko stricte działania w obszarze produkcji, ale również w obszarze projektowania, dystrybucji, konsumpcji aż do zarządzania odpadami (a dokładniej: zastosowania potencjalnego odpadu produkcyjnego jako surowiec do innych procesów).
Poza środowiskowymi efektami transformacji firmy w kierunku GOZ, istotne są te wymierne – umocnienie marki na rynku, zmniejszenie kosztów prowadzenia działalności gospodarczej dzięki relatywnemu spadkowi kosztów jednostkowych produkcji, zwiększenie jakości oferowanych na rynku dóbr.
IDEA GOZ sprowadza się jednak do wyeliminowania odpadów, tj. traktowania każdego materiału jako surowiec do ponownego wykorzystania. Zapewniać ma obieg zamknięty, dzięki któremu surowce zawracane będą do ponownego użytku. Te, które ze względów np. jakościowych nie będą się nadawać do ponownego użytku, powinny zostać z kolei poddane recyklingowi. Co istotne, obieg zamknięty w kontekście danego surowca nie musi mieć zastosowania w obrębie jednego przedsiębiorstwa – może się bowiem okazać (i będzie to niewątpliwie zgodne z koncepcją GOZ), że produkty uboczne jednego zakładu produkcyjnego staną się surowcem dla innego.
Poza gospodarką odpadową istotnym elementem idei GOZ jest odzysk energii w postaci np. wykorzystania ciepła pochodzącego z wody chłodzącej w celach grzewczych, wykorzystanie OZE, etc.
Wyróżnia się następujące sektory charakteryzujące się dużym potencjałem GOZ:
- elektronika i TIK;
- budownictwo;
- baterie, akumulatory i pojazdy,
- bioinżynieria,
- ekoprojektowanie, opakowania,
- surowce wtórne i bioróżnorodność.
Już niebawem pojawi się atrakcyjny konkurs umożliwiający dofinansowanie inwestycji przedsiębiorstw (głównie MŚP) w rozwiązania mające na celu wdrażanie rozwiązań z obszaru GOZ, w tym np.: inwestycje w technologie (maszyny i urządzenia, WNiP), inwestycje stricte środowiskowe (OZE), etc.
