Kredyt technologiczny czy moduł “Wdrożenie innowacji” - co wybrać?
21 lutego 2023 wystartował konkurs SMART , a 23 marca 2023 ruszy Kredyt Technologiczny. Konkursy te umożliwiają wdrażanie innowacyjnych rozwiązań poprzez realizację inwestycji w zakup linii technologicznych i budowę oraz rozbudowę zakładów produkcyjnych.
Przedsiębiorcom, którzy planują rozwijać działalność innowacyjną i szukają dofinansowania na realizację ww. inwestycji, ale nie wiedzą, którą opcję dofinansowania wybrać, może posłużyć niniejsze porównanie obu konkursów. Wskazuję w nim na podstawowe podobieństwa i fundamentalne różnice, by umożliwić wybór optymalnej ścieżki dotacyjnej.
W celu jak najlepszego i - co ważniejsze - użytecznego zestawienia różnic i podobieństw konkursów, na początek wyjaśnijmy sobie, na czym one w ogóle polegają.
Kredyt technologiczny
To program, który polega na udzielaniu przez Bank Gospodarstwa Krajowego dotacji, czyli tzw. premii technologicznej, która spłaca część kredytu technologicznego na projekty inwestycyjne, w tym zakup maszyn i urządzeń oraz prace budowlane w wysokości do 70% kosztów kwalifikowalnych. Dotacja przeznaczona jest dla mikro-, małych i średnich przedsiębiorstw, planujących wdrożyć nową / ulepszoną technologię, będącą wynikiem własnych lub nabywanych prac B+R, które prowadzą do wytwarzania innowacyjnych wyrobów/usług/procesów.
Ścieżka SMART
To konkurs, w ramach którego firmy MŚP mogą uzyskać wsparcie m.in. na realizację modułu “Wdrożenie innowacji”, umożliwiającego zakup maszyn i urządzeń oraz prace budowlane z dofinansowaniem do 70%. Dodatkowo jest możliwość rozszerzenia projektu również o moduły: prace B+R, infrastruktura B+R, cyfryzacja, zazielenienie przedsiębiorstw, internacjonalizacja, kompetencje. Tym samym, firma ma możliwość zrealizowania projektu kompleksowego, skrojonego na miarę, czyli dostosowanego do potrzeb konkretnego przedsiębiorstwa.
Kilka podobieństw
W zasadzie elementy wspólne dla obydwóch konkursów, jak i fundamentalne różnice wynikają już częściowo z wcześniejszego punktu, w którym wyjaśniłam, na czym te konkursy polegają.
Zacznijmy od podobieństw:
- taki sam poziom dofinansowania, tj. do 70%.
- podobny katalog kosztów kwalifikowalnych.
- wymóg wprowadzenia innowacji produktowej/usługowej/procesowej.
- obligatoryjny wskaźnik przychodowy.
I w zasadzie na tym kończą się podobieństwa, a zaczyna się zdecydowanie dłuższa lista różnic. Im poświęcę w dalszej części więcej miejsca.
Czy muszę brać kredyt?
W przypadku kredytu technologicznego tak, w przypadku modułu “Wdrożenie innowacji” - niekoniecznie. Kredyt technologiczny jest pod tym kątem specyficzny. Jest to bowiem chyba jedyny konkurs, w którym uzyskanie promesy kredytowej (a następnie faktyczne zaciągnięcie kredytu) jest elementem obowiązkowym, a sama promesa stanowi obligatoryjny załącznik do wniosku o dofinansowanie. Dotacja na maksymalnym poziomie 70% jest udzielana na spłatę części kapitałowej, a pozostała część jest spłacana, zgodnie z harmonogramem spłat z banku. Z kolei w module “Wdrożenie innowacji” projekt może, ale nie musi być finansowany z kredytu komercyjnego. Jest to wyłączna decyzja przedsiębiorstwa, aczkolwiek należy pamiętać, że czasem firma jest zmuszona do zaciągnięcia kredytu komercyjnego, gdyż nie dysponuje środkami własnymi zabezpieczającymi realizację inwestycji.
Obowiązkowe zaciągnięcie kredytu komercyjnego, w aktualnej sytuacji radykalnie rosnących kosztów kredytu, może stanowić barierę dla wielu firm, w szczególności tych, które już są obciążone zobowiązaniami kredytowymi.
Co z tą innowacją?
W większości znanych, dotychczas organizowanych konkursów było tak, że wymagane w ramach projektu było wdrożenie innowacyjnego wyrobu/usługi/procesu i analogicznie będzie to wyglądać w przypadku modułu “Wdrożenie innowacji”. Kredyt technologiczny wymyka się temu schematowi, dlatego że samo ww. wdrożenie innowacji nie wystarczy. Musi być ono naturalnym następstwem wdrożenia innowacji technologicznej w postaci prawa własności przemysłowej (np. patentu), wyników prac B+R (własnych lub zakupionych), czy nieopatentowanej wiedzy technicznej (wiedzy technicznej będącej efektem własnych opracowań wnioskodawcy lub podmiotu, od którego jest nabywana). I w zasadzie tutaj dochodzimy do punktu kluczowego, który może budzić wśród przedsiębiorców najwięcej wątpliwości, pytań i obaw. Pierwsza jest taka, czym w zasadzie jest ta innowacyjna technologia, zwłaszcza jeśli doda się do tego nieco przewrotną, ale prawdziwą informację, że innowacyjność tej technologii w zasadzie musimy rozpatrywać w skali świata. Nie jest jednak celem tego artykułu szersze wyjaśnienie pojęcia innowacyjnej technologii. Na potrzeby artykułu poprzestanę na stwierdzeniu, że konieczne jest wdrożenie technologii zupełnie nowej w stosunku do rozwiązań dostępnych na rynku lub technologii, która stanowi udoskonalenie już znanych technologii. W praktyce oznacza to, że w opisie technologii należy wskazać jej cechy i parametry i wykazać, że są one unikatowe w stosunku do rozwiązań stosowanych przez konkurencję.
Z tego punktu widzenia, może się okazać, że moduł “Wdrożenie innowacji” jest rozwiązaniem prostszym, w którym wymóg innowacyjności ogranicza się wyłącznie do efektu końcowego.
Prace B+R - opcja czy konieczność?
Nieco upraszczając, można by stwierdzić w odniesieniu do obydwóch konkursów, że konieczność, a zatem de facto mamy do czynienia z podobieństwem. Ponadto, w Kredycie technologicznym nie ma możliwości sfinansowania prac B+R w ramach projektu, w module “Wdrożenie innowacji” również nie. Tu znów mamy podobieństwo, jednak wcale nie takie oczywiste. Warto tu mieć na uwadze szersze spojrzenie na całą koncepcję Ścieżki SMART, która zakłada możliwość połączenia modułu “Wdrożenie innowacji” z modułem “B+R” - i jest to możliwość, która okazuje się wyjątkowo korzystna, bo ma być wysoko premiowana dodatkowymi punktami.
Druga ważna kwestia jest taka, że w Kredycie technologicznym wymagane jest wdrożenie technologii, która może mieć postać: wyników badań przemysłowych lub wyników prac rozwojowych lub praw własności przemysłowej (np. patent, wzór przemysłowy) lub nieopatentowanej wiedzy technicznej. W Ścieżce SMART wymagane jest stricte wdrożenie wyników prac badawczo-rozwojowych, które to prace mogą zostać przeprowadzone w ramach projektu lub poza projektem (samodzielnie lub na zlecenie).
A może jednak projekt kompleksowy?
W tym miejscu znów nieco wyjdę poza tematykę artykułu, aczkolwiek wydaje mi się to potrzebne do kompletnego przeanalizowania możliwości, jakie stwarzają obydwa konkursy. W tym aspekcie można wskazać na przewagę nad Kredytem technologicznym nie tyle samego modułu “Wdrożenie innowacji”, ile całej koncepcji Ścieżki SMART.
Kredyt technologiczny jest konkursem typowo inwestycyjnym, umożliwiającym sfinansowanie projektu samodzielnego, który nie łączy się z innymi działaniami i inwestycjami. Upraszczając, w ramach kredytu możliwe jest przeprowadzenie prac budowlanych, zakupienie maszyn, urządzeń i oprogramowania. I w zasadzie takie same wydatki będzie można sfinansować w ramach modułu “Wdrożenie innowacji”, natomiast to, co kluczowe i co jest totalną nowością w perspektywie unijnej 2021-2027, to możliwość połączenia ww. modułu z innymi modułami, w zależności od potrzeb przedsiębiorcy. Do wyboru będą moduły dot.: prowadzenia prac B+R, infrastruktury B+R, cyfryzacji, zazielenienia (Gospodarki Obiegu Zamkniętego), internacjonalizacji, czy podnoszenia kwalifikacji. W efekcie, w ramach jednego wniosku składanego do jednej instytucji będzie można ubiegać się o dofinansowanie kompleksowego przedsięwzięcia - można powiedzieć, że szytego na miarę. W założeniu, ma to skrócić i ułatwić ścieżkę pozyskania dofinansowania. Już wkrótce będzie można się przekonać, czy będzie tak w rzeczywistości.
Ścieżka SMART dla przedsiębiorców wydaje się być na chwilę obecną niezwykle ciekawym rozwiązaniem dla przedsiębiorców, natomiast cały czas jest to rozwiązanie nieznane i nieprzetestowane w praktyce. Część przedsiębiorców, zwłaszcza tych, którzy już pozyskali dofinansowanie z kredytu technologicznego, może być bardziej przekonana do konkursu, który już jest im znany.
Dotacja zwrotna czy bezzwrotna?
Nieosiągnięcie wskaźników, w tym przychodowych, w każdym projekcie dofinansowanym ze środków UE może wiązać się z koniecznością zwrotu części dotacji, czy w skrajnych przypadkach, nawet całości. Tak było również i w Kredycie technologicznym. W module “Wdrożenie innowacji” mechanizm dotacji zwrotnej nie będzie tylko opcją możliwą do zastosowania w przypadku nieosiągnięcia wskaźników. Będzie on stosowany w przypadku każdego projektu, nawet jeśli wskaźnik ten zostanie osiągnięty. W takim wypadku będzie to od 4 do 5% kwoty części zwrotnej dotacji, która dla mikro- i małych przedsiębiorstw wyniesie 50% kwoty dotacji ogółem, a dla średnich przedsiębiorstw - 40%. O mechanizmie pomocy zwrotnej przeczytaj więcej poniżej.
Zaliczka czy refundacja?
I na koniec kwestia, o którą przedsiębiorcy bardzo często pytają, podejmując decyzję o starcie w konkursie.
W Kredycie technologicznym nie ma możliwości ubiegania się o zaliczki na poczet planowanych wydatków, dopuszczona jest jedynie refundacja poniesionych wydatków. Z kolei w module “Wdrożenie innowacji” Beneficjent będzie mógł ubiegać się o zaliczki - możliwe, że w ograniczonym, jak dotychczas zakresie, czyli np. 40% kwoty dotacji.
Kwestia ta nie wydaje się być jednak kluczową w kontekście wyboru konkretnego konkursu.
Aktualnie znajdujemy się w bardzo ciekawym momencie przygotowań do startu dotacji w ramach nowej perspektywy. Znamy już harmonogram naborów dla obydwóch konkursów i kryteria wyboru projektów. To bardzo dobry czas, aby przedsiębiorstwo już podjęło decyzję nt. startu w konkretnym konkursie.
Potrzebujesz pomocy w wyborze konkursu najlepiej dostosowanego do Twoich potrzeb?
Skontaktuj się z nami! Pomożemy Ci wybrać optymalną formę finansowania Twojego przedsięwzięcia.
